Volksgezondheid

Gezondheid en milieu

Algemene publieke gezondheidszorg
De gemeentelijke taken zijn gebaseerd op de Wet publieke gezondheid (Wpg) die algemene of op specifieke groepen gerichte gezondheidsbeschermende en gezondheidsbevorderende maatregelen voorschrijft. Dit betreft onder meer de preventie (bevorderen gezonde leefstijl) en vroegtijdige opsporing van (infectie-) ziekten. Specifieke groepen zijn de jeugd tot 19 jaar en ouderen vanaf 65 jaar.

Binnen de Veiligheids- en Gezondheidsregio Gelderland-Midden (GR VGGM), die de gezondheidsbeschermende taken uitvoert, is een regionale visie op publieke gezondheid ontwikkeld, gebaseerd op de kaders van onder meer het Nationaal Programma Preventie en de landelijke nota gezondheidsbeleid. De lokale uitwerking hiervan wordt opgenomen in het lokale gezondheidsbeleid. Ook binnen andere programma's worden belangrijke bijdragen geleverd aan het bevorderen van gezondheid (bijv. R5, R6 en R8). De gemeente vervult een regierol gericht op een gecoördineerde, integrale en sluitende aanpak van gezondheidsproblemen.
De Arnhemse ambitie is gericht op:

  • een verschuiving van zorg van de tweede naar de eerste en nulde lijn. Dit vraagt om aansluiting op de wijkteams en afstemming tussen preventie, zorg en ondersteuning samen met de andere actoren in het veld;
  • het bevorderen van een gezonde leefstijl, zodat inwoners beter voor zichzelf kunnen zorgen en langer kunnen participeren in de samenleving;
  • het bevorderen van gezond gedrag en gezondheidsvaardigheden en het stimuleren van een gezonde fysieke en sociale omgeving.

Jeugdgezondheidszorg

  • Jeugdgezondheidszorg, die toekomstbestendige, doelmatige en flexibel is, afgestemd op de behoefte van het kind/gezin;
  • Jeugdgezondheidszorg als sterke preventieve basis voor het jeugdstelsel.

Samenhang

Algemene publieke gezondheidszorg

  • programma Van Wijken Weten: veranderopgave Wijksturing in uitvoering;
  • programma Van Wijken Weten: veranderopgave Transformatie sociaal domein;
  • regulier programma 5 Cultuur, recreatie en sport;
  • regulier programma 6 Participatie en maatschappelijke ondersteuning;
  • regulier programma 7 Milieubeheer;
  • regulier programma 8 Wonen en Ruimte;
  • paragraaf Verbonden partijen (VGGM);
  • bezuinigingstaakstelling op VGGM vanaf 2017 (€ 750.000);
  • Wijkprogramma's: de wijkdoelen in deze programma's worden in 2017 uitgewerkt.

Jeugdgezondheidszorg

  • Programma Van wijken weten: opgave Wijksturing in uitvoering;
  • Programma Van wijken weten: opgave Transformatie sociaal domein;
  • regulier programma R7, taakveld 7.1 Algemene Publieke Gezondheidszorg;
  • regulier programma R6, taakveld 6.1 Samenkracht en burgerparticipatie, onderdeel Ondersteuning en opvoeden;
  • bezuinigingstaakstelling op VGGM vanaf 2017 (€ 750.000).

Raadsonderwerpen of Actuele beleidskaders

Algemene publieke gezondheidszorg
Raadsonderwerp
Vaststelling Regiovisie Publieke Gezondheidszorg Gelderland-Midden en de vertaling hiervan naar lokaal niveau.
Actueel beleidskader

  • Regionaal en lokaal gezondheidsbeleid 2012-2014 (raadsbesluit 25 november 2013);
  • Stimuleringsprogramma Gezond in de stad (9 mei 2014);
  • Verlenging lokaal gezondheidsbeleid (raadsbesluit 29 juni 2015);
  • Landelijke nota gezondheidsbeleid 2016-2019 (Kamerbrief 4 december 2015);
  • Koersnota Van Wijken Weten (vastgesteld op 17 maart 2016);
  • Kamerbrief Preventie in het zorgstelsel (25 maart 2016).

Jeugdgezondheidszorg
Raadsonderwerp

  • Een visie op de rol van de JGZ in het jeugdstelsel: hoe kan de JGZ bijdragen aan de transformatie van het jeugdstelsel;
  • Een voorstel over een aangepaste vorm van bekostiging van de JGZ 0-18 jarigen;
  • Een visie op de rol van de JGZ in het jeugdstelsel: hoe kan de JGZ bijdragen aan de transformatie van het jeugdstelsel;
  • Een voorstel over een aangepaste vorm van bekostiging van de JGZ 0-18 jarigen.

Actueel beleidskader

  • Wet publieke gezondheid;
  • Regionaal en lokaal gezondheidsbeleid 2012-2014 (raadsbesluit 25 november 2013);
  • Verlenging lokaal gezondheidsbeleid (raadsbesluit 29 juni 2015);
  • Beleidsplan jeugd en WMO (augustus 2014, vastgesteld in de raad van oktober 2014);
  • Koersnota Van Wijken Weten (vastgesteld in maart 2016).

Veiligheids- en Gezondheidsregio Gelderland-Midden (VGGM), gemeenschappelijke regeling.
Zie verder paragraaf Verbonden partijen.

Algemene publieke gezondheidszorg

Externe ontwikkelingen

  • De sociaal economische gezondheidsverschillen (SEGV) zijn niet afgenomen en nemen zelfs de komende jaren toe;
  • Nieuwe Omgevingswet: gezondheid als integraal onderdeel van het omgevingsbeleid;   
  • Inzet op gezondheidsrisico's statushouders;
  • (Inter)nationale toename (ernstige) infectieziekten, aantal zoönose en antibioticaresistentie;
  • Stijging inwonersbijdrage VGGM vanaf 2017 i.v.m. prijs- en loonindexatie. Deze worden ten laste gebracht van de algemene middelen.

Interne ontwikkelingen

  • Bezuinigingstaakstelling VGGM: Tijdens de behandeling van de Zomernota d.d. 13 juli 2015 is voorgesteld om vanaf 2017 structureel € 750.000 te bezuinigen op de VGGM. Het besluit om vanaf 2017 € 750.000 op VGGM te bezuinigen is bij de vaststelling van de MJPB 2016-2019 bekrachtigd. In de begroting van VGGM voor 2017 is deze bezuinigingsmaatregel nog niet helemaal ingevuld. In samenspraak met de VGGM is naar oplossingen gezocht om de taakstelling in te vullen. Voorgesteld wordt te bezuiniging op de brandweer, organisatiekosten, de GGD en op het maatwerkpakket door het verlagen van het budget huisvesting kazerne, te besparen op de directe en indirecte kosten JGZ, het aantal consultatiebureaus te beperken en de Flexibilisering contractmoment JGZ. Er resteert nog een in te vullen deel van €314.000 in 2017, dat voor een deel ad €121.000 vanuit het voordelige resultaat in 2016 kan worden gedekt en voor het overige ad € 193.000nog gevonden moet worden. voorgesteld wordt om VGGM tijd te geven om hieraan invulling te geven, door in 2017 het tekort ten laste van de algemene middelen te brengen;
  • Inzet op optimale samenwerking tussen de teams Leefomgeving, sociale wijkteams en kernorganisatie;
  • Aansluiting op de wijkopgaven.

Jeugdgezondheidszorg

  • Vanaf 1 januari 2015 is de VGGM/ PGGM verantwoordelijk voor de uitvoering van de gehele JGZ 0-18 jaar voor de regio Arnhem en de regio West Veluwe Vallei (met uitzondering van gemeente Nijkerk). Voorheen was de VGGM alleen verantwoordelijk voor de JGZ 5-18 jaar;
  • Naar aanleiding van de komst van de JGZ 0-4 jaar binnen deVGGM en de transitie èn transformatie van het jeugdstelsel vindt een brede doorontwikkeling plaats binnen de afdeling JGZ van de VGGM. De doorontwikkeling is gericht op een toekomstbestendige JGZ en betreft het realiseren van een doelmatige en flexibele JGZ, die bijdraagt aan de transformatie-doelstellingen en goed aansluit bij de behoefte van het kind/ gezin en het lokale sociale domein. Deze doorontwikkeling wordt door de VGGM in samenwerking met de regiogemeenten opgepakt. De doorontwikkeling betreft zowel inhoud als bedrijfsvoering:
    • Rol en positie van de JGZ in de jeugdketen;
    • Samenvoeging van 3 uitvoeringsstructuren en -culturen tot één JGZ 0-18 jaar;
    • Inhoudelijke doorontwikkeling en harmonisatie:
      • Taakherschikking JGZ 0-4 jaar
      • Flexibilisering JGZ 0-4 jaar
      • Harmonisatie
      • Bekostigingssystematiek JGZ 0-18 jaar
    • Integratie en verbetering bedrijfsvoering;
    • Integratie informatievoorziening.  

Stijging inwonersbijdrage VGGM
Op basis van de groei van het aantal inwoners van Arnhem wordt de inwonersbijdrage aan de VGGM vanuit de algemene middelen met € 60.000 geïndexeerd. Op de begroting van VGGM is in overeenstemming met de deelnemende gemeenten vanaf 2017 prijs- en loonindexatie toegepast. Dit betekent voor Arnhem een structureel knelpunt van € 384.000 op het brandweerdeel en € 70.000 op het gezondheidsdeel. In totaal € 454.000. Het deel dat Arnhem reserveert voor compensatie aan de gemeenschappelijke regeling VGGM (€ 145.000) kan in mindering worden gebracht op het knelpunt. Voorgesteld wordt het resterende deel ad € 309.000 ten laste van de algemene middelen te brengen.

Prestaties en of effectindicatoren

Algemene publieke gezondheidszorg

  • Meer mensen zijn in staat om gezond te leven;
  • Meer mensen leven in een gezonde leefomgeving;
  • Meer mensen met een goede mentale gezondheid;
  • Meer jeugdigen met een gezonde leefstijl en gezond gewicht.

Jeugdgezondheidszorg

  • Doorontwikkeling toekomstbestendige doelmatige en flexibele JGZ.

Monitoring

Algemene publieke gezondheidszorg

Jeugdgezondheidszorg

  • Jaarrapportages  VGGM;
  • Kindermonitor VGGM  per vier jaar.