Verdeling budgetten over stad en wijk

Welke budgetten worden in de nieuwe MJPB vanuit de reguliere programma's overgeheveld naar de wijkprogramma's? Alle budgetten/voorzieningen waar een logische koppeling kan worden gelegd met wijken/bewoners en waarbij er geen sprake is van een evidente stedelijke voorziening, worden per wijk geregistreerd. Dit geldt ook voor budgetten:

  • die niet (eenvoudig) kunnen worden beïnvloed. Op die manier wordt een zo volledig mogelijk inzicht gegeven in het geld dat in een wijk omgaat;
  • voor taken die zijn ondergebracht bij verzelfstandigde bedrijfsonderdelen of bij gesubsidieerde instellingen, en waarvoor de gemeente opdrachtgever is.

Als blijkt dat wijksturing evident niet efficiënt is, dan zijn deze budgetten als stedelijk aangemerkt. Daarnaast zullen ook de budgetten van de Sociale Wijkteams in deze programma's worden opgenomen.  

  • Dit faciliteert maximaal de sturing op wijkniveau van deze budgetten. Door budgetten niet alleen per wijk zichtbaar te maken maar de begroting zo ook in te richten, wordt ook de besteding vanuit de Sociale Wijkteams per wijk verantwoord;
  • Dit faciliteert maximaal de dwarsverbanden tussen de budgetten voor de Wijkteams Leefomgeving en de Sociale Wijkteams. Door collectieve voorzieningen op wijkniveau aan te bieden (een investering in de Leefomgeving) kan het beroep dat mensen doen op individuele verstrekkingen worden verminderd of kunnen individuele verstrekkingen zelfs overbodig worden gemaakt (een besparing bij de Sociale Wijkteams);
  • Dit is voor de verantwoording aan de Raad het meest eenvoudig: álle wijkbudgetten (niet alleen die van de wijkteams Leefomgeving maar ook die van de Sociale Wijkteams) worden in de MJPB onder de 8 wijkprogramma's verantwoord;
  • Het geeft inwoners inzicht en bewustzijn vanuit een totaalbeeld welke budgetten en kosten er in hun directe leefomgeving (wel of niet direct beïnvloedbaar) spelen.

Hierna is per programma aangegeven hoe door het gehanteerde onderscheid tussen stedelijke aansturing en wijksturing de hoofdmoot  van de budgetten per programma verdeeld zullen worden.

Algemeen bestuur en publieke dienstverlening

Stedelijk:    De kosten van de bestuursorganen en Publieke dienstverlening
Wijk:       Niet van toepassing

Veiligheid

Stedelijk:   Openbare orde en veiligheid, Voorkomen en bestrijden van rampen, Brandbestrijding
Wijk:      Vergunningverlening en Handhaving openbare veiligheid

Verkeer, vervoer en waterstaat

Stedelijk:   Openbaar vervoer, Verkeersbudgetten hoofdstructuur, Verkeersregelinstallaties, Bewegwijzering, Beheer mobiliteit en Openbare ruimte, Beheer hoofdstructuur wegen, Openbare verlichting hoofdstructuur, Kunstwerken in de hoofdstructuur, Garageparkeren, Fietsenstallingen, Oppervlakte water, Havenbeheer, Water in hoofdstructuur,
Wijk:   Verkeersbudgetten wijkwegen, Beheer wijkwegen, Openbare verlichting wijken, Buitengewoon Beter (BGB), Kunstwerken in wijken, Straatparkeren, Water in wijken

Economie

Stedelijk:    Beleid, vergunningverlening, evenementen, toerisme, markten
Wijk:      Niet van toepassing

Educatie

Stedelijk:   Huisvesting Voortgezet en Speciaal onderwijs, Natuur- en milieu educatie, Leerplichtzaken (RBL), Volwasseneneducatie, Huisvesting primair onderwijs
Wijk:   Peuterspeelzalen, Aanpak onderwijsachterstanden, Overige zorgstructuren onderwijs (voortijdig schoolverlaten), Leerlingenvervoer

* Het is logisch dat de middelen voor huisvesting primair onderwijs naar de wijken zullen gaan. Aangezien we momenteel bezig zijn met een decentralisatie naar de schoolbesturen, zijn de middelen echter vooralsnog op stedelijk gezet.

Cultuur, recreatie en sport

Stedelijk:   Culturele voorzieningen (Stadstheater, Musis, Musea) en alle overige culturele activiteiten, Erfgoed en Archeologie, Parken en Bossen, Ecologie, Groen/Bomen in de hoofdstructuur, Zwembaden, Binnensport (zwembaden, sporthallen, sportzalen en gymlokalen met bovenwijkse voorzieningen/gebruikers), Sportontwikkeling stedelijk
Wijk:   Amateurkunst, Kunstbedrijf: aandeel kunst in de wijken, Groen en Bomen in de wijken, Speelvoorzieningen, Binnensport (gymlokalen met voorzieningen/gebruikers uit de wijk), Buitensportaccommodaties, Combinatiefuncties, Sportontwikkeling wijken

Participatie en Maatschappelijke Ondersteuning

Stedelijk:   Werkvoorziening Midden-Gelderland, Inkomensverstrekking, Kinderopvang, Maatschappelijke opvang, Verslavingszorg, Doorstroomvoorzieningen, Asielzoekers, Vrouwenopvang e.d.
Wijk:   Overige participatie en Toeleiding, Bijstand voor starters, Bijzondere bijstand, Schuldhulpverlening, Stadsbank, Samenlevingsopbouw, Wijkgericht werken, Ondersteuning opgroeien en opvoeden, Maatschappelijke ondersteuning, Ondersteuning vrijwilligers

Gezondheid en milieu

Stedelijk:   Volksgezondheid, Jeugdgezondheidszorg, Ondergronds Afval Transport, Afvalverwerking, Riolering, Milieubeheer, Milieuhandhaving
Wijk:   Vastgoed publieke gezondheidszorg, Afvalinzameling, Stadsreiniging

Wonen en ruimte

Stedelijk:   Beleidsontwikkeling Wonen, Bouwtoezicht, Ruimtelijke ontwikkeling en beheer, ODRA, Grondexploitatie en andere gebiedsontwikkelingen
Wijk:   Niet van toepassing

Financiering en bedrijfsvoering

Stedelijk:   Geldleningen, Algemene uitkering, Belastingen en heffingen, Bedrijfsvoering (indirecte Personeelskosten, Verzekeringen, Huisvesting, ICT
Wijk:   Niet van toepassing

Op basis van het voorgaande ontstaat het volgende beeld:

Totaal gemeente Arnhem

Lasten

Baten

Saldo

Wijkteams Leefomgeving

€ 100.651.179

€ -22.306.912

€ 78.344.267

Sociale Wijkteams

€ 106.917.551

€ -5.947.000

€ 100.970.551

Subtotaal Wijkbudgetten

€ 207.568.730

€ -28.253.912

€ 179.314.818

Stedelijk

€ 489.290.938

€ -663.967.674

€ -174.676.736

Totaal

€ 696.859.668

€ -692.221.586

€ 4.638.082

Verdeling wijkbudgetten over de wijken

Budgetten wijkteams leefomgeving

De totale lasten zijn grafisch weergegeven op de volgende wijze verdeeld:

Per programma ziet dit er als volgt uit:

De verdeling van de beschikbare budgetten over de wijken wordt gebaseerd op een verdeelmodel waarbij, afhankelijk van de aard van het budget, in eerste instantie rekening wordt gehouden met historische uitgaven en specifieke omstandigheden. Later zal deze verdeling in toenemende mate worden gebaseerd op het profiel van de wijk en de gewenste ontwikkeling (zie ook de Koersnota Van wijken weten).

Bij de verdeling wordt er rekening mee gehouden of budgetten voor specifieke voorzieningen of voor de uitvoering van wijkgebonden plannen zijn bestemd. De overige budgetten worden verdeeld op basis van historische uitgaven, of, als die informatie per wijk niet beschikbaar of gewenst is, op basis van specifieke (fysieke en sociale) verdeelsleutels. Het is dus evident dat deze eerste verdeling de komende jaren nog aan verandering onderhevig zal zijn, juist door meer en meer op het profiel van de wijken aan te sluiten. Deze wijzigingen zullen worden doorgevoerd bij de totstandkoming van de MJPB, maar ook via begrotingswijzigingen gedurende het begrotingsjaar zelf.

In de volgende grafiek wordt voor de acht wijken de omvang van de wijkbudgetten (alleen de lasten) zichtbaar gemaakt:

In onderstaande grafiek wordt het wijkbudget (alleen de lasten) uitgedrukt in een gemiddeld bedrag per inwoner:

Budgetten sociale wijkteams

Voor de budgetten van de sociale wijkteams onderscheiden we globaal drie principes om budget aan een gebied toe te kennen. Doel is het ontwikkelen van een methodiek die leidt tot een doelmatige verdeling. Dat wil zeggen een methodiek die ervoor zorgt dat de middelen daar beschikbaar komen waar ze ook echt nodig zijn en tegelijkertijd motiveren tot innovatie binnen het gebied.  

Het gaat hierbij om de volgende drie principes:

  • Toedeling van budget op basis van het historische zorggebruik per gebied en de kosten die hiermee samenhangen. Hierbij wordt een analyse gemaakt van de kosten van de geïndiceerde of van de feitelijke (gedeclareerde of toegekende) bedragen voor zorg en ondersteuning per wijk of gebied in de afgelopen jaren. Op basis van een gemiddelde kostenverdeling kan vervolgens een verdeelsleutel opgesteld worden voor de gebieden. Voorwaarde om dit te kunnen uitvoeren is een goede administratie van kosten per cliënt of kosten per gebied. Voordeel is dat dit een relatief eenvoudige methodiek is.

    Nadeel is dat het toegekende gebiedsbudget hiermee in het geheel afhankelijk is van de beoordeling en de toewijzing van specialistische hulp door individuele beoordelaars (wijkcoaches); dat er verschillen zijn tussen wijkteams als het gaat om beoordeling van dezelfde of vergelijkbare situaties is zeker niet uitgesloten.;
  • Toedeling van budget op basis van kenmerken van de gebiedspopulatie die aantoonbaar samenhangen met het gebruik van diverse maatwerk voorzieningen en de kosten die hiermee samenhangen. Voordeel van deze aanpak is dat er sprake is van een meer objectieve toedeling van de middelen. Met een objectief verdeelmodel kan het budget periodiek makkelijker worden aangepast op veranderingen in de populatie;
  • Toedeling van budget op basis van zelfredzaamheid en zelforganiserend vermogen van de populatie en cliënt groepen. Hierbij wordt bij de toedeling van middelen voor specialistische zorg vooraf rekening gehouden met de mate de zorg en ondersteuning van inwoners (deels) ondervangen kan worden door vormen van informele hulp of professionele ondersteuning vanuit de algemene voorzieningen. Voordeel is dat hiermee expliciet een prikkel aanwezig is voor innovatie en transformatie. Voorwaarden is wel dat er veel kennis aanwezig is over cliëntgroepen (welke cliëntgroepen en welke beperkingen lenen zich voor minder zware vormen van zorg met hetzelfde resultaat). Op dit moment is deze kennis nog onvoldoende voorhanden. Deze methodiek kan in Arnhem nog niet worden toegepast. Wel is het belangrijk dat deze kennis de komende jaren wordt ontwikkeld.