Geëscaleerde zorg 18+

Participatie en maatschappelijke ondersteuning

Dit taakveld valt voor een groot deel onder de veranderopgave Transformatie sociaal domein.
De ambitie, visie en belangrijkste uitgangspunten voor het sociaal domein zijn vastgelegd in de Koersnota Van Wijken Weten (maart 2016) en de Uitvoeringsnotitie Sociaal Domein (april 2016).
In het kort komt de ambitie neer op het volgende.

Maatschappelijke opvang, OGGz en verslavingszorg

  • Niemand onvrijwillig op straat;
  • Sluitende aanpak verwarde personen;
  • Voortzetting uitstappprogramma voor prostituees Next Step.

Beschermd wonen
Beschermd Wonen maakt sinds de Wmo 2015 onderdeel uit van de taken die Arnhem als centrumgemeente uitvoert binnen de Regio Centraal Gelderland. Het gaat hier om een zorgvorm voor inwoners die ernstige regiebeperkingen in het dagelijks leven ervaren als gevolg van een psychische aandoening.
De ambitie is

  • om mensen met beperkingen zoveel als mogelijk mee te laten doen in de maatschappij. Hierbij wordt de beweging gemaakt om vanuit Beschermd wonen de stap te zetten naar begeleid wonen (een inclusieve samenleving zoals geschetst in het rapport 'Van beschermd wonen naar een beschermd thuis', van de commissie Toekomst Beschermd Wonen, november 2015);
  • de benodigde ondersteuning te bieden in de woonomgeving. Dit geldt ook voor de mensen met een behoefte aan een beschermende en veilige woonsetting;
  • samenwerking met zorgverzekeraars en woningcorporaties op de sociale woningmarkt en een samenhangend aanbod vanuit het gemeentelijk domein;
  • voorbereid te zijn op de ontwikkelingen in de GGZ (verdergaande ambulantisering en afbakeningskwesties rond forensische zorg van 18-/18+).

Vrouwenopvang en huiselijk geweld

  • In situaties van huiselijk geweld of kindermishandeling staat de veiligheid van (potentiële) slachtoffers voorop;
  • Huiselijk geweld en kindermishandeling beter en eerder signaleren en waar mogelijk voorkomen;
  • Waar toch geweld ontstaat wordt Veilig Thuis ingeschakeld voor advies en onderzoek en wordt zo snel mogelijk begeleiding geboden door wijkteam of, in ernstigere gevallen, door de gespecialiseerde instelling;
  • Opvang blijft beperkt tot die situaties waarin dit om veiligheidsredenen noodzakelijk is.

Samenhang

Maatschappelijke opvang, OGGz en verslavingszorg

  • Stedelijke/ centrumgemeentelijke taak, wijkteams (sociaal en leefomgeving) en lokale toegang (regiogemeenten) spelen rol in toeleiding, maar kunnen maatschappelijke opvang niet inzetten
  • Relatie met beschermd wonen (T681 geëscaleerde zorg 18+) en vrouwenopvang (T61 samenkracht en burgerparticipatie)
  • Geen veranderopgave, wel opgenomen in uitvoeringsnotitie Transformatie Sociaal Domein

Beschermd wonen

  • Programma Van Wijken Weten: veranderopgave Transformatie sociaal domein.
  • R8 Wonen en ruimte, taakveld 8.3 Wonen en bouwen: hierbij gaat het om het aanbod van huisvesting aan doelgroepen.

Vrouwenopvang en huiselijk geweld

  • Programma Van Wijken Weten: veranderopgave Transformatie sociaal domein.Ingezet wordt op preventie, ambulantisering en het beperken van het aantal opvangplaatsen, hetgeen kostenbesparend moet gaan werken.

Raadsonderwerpen of Actuele beleidskaders

Beschermd wonen
Raadsonderwerpen:
Regionaal Plan Beschermd Wonen (2017)

Bovenlokaal beleid:

  • Wet Langdurige Zorg;
  • Zorgverzekeringswet;
  • Wet forensische zorg.

Bestaand beleid:

  • Wmo 2015;
  • PGB-beleid gemeente Arnhem;
  • Woonvisie.

Vrouwenopvang en huiselijk geweld
Actuele beleidskaders
Regiovisie huiselijk geweld en kindermishandeling 2015-2019

Maatschappelijke opvang, OGGz en verslavingszorg

Verbonden partij:
VGGM ivm regie op Centrale Toegang / Centrale Intake.
Zie verder paragraaf Verbonden partijen.

Beschermd wonen
Gecontracteerde aanbieders via het Interactief Aankoop Systeem van de Regio Gelderland Midden.

Vrouwenopvang en huiselijk geweld
Om in 2017 tot een definitieve organisatievorm voor Veilig Thuis Gelderland Midden te komen wordt onderzocht of de gemeenschappelijke regeling VGGM hierbij een rol kan spelen.

Maatschappelijke opvang, OGGz en verslavingszorg

  • Toewerken naar volledige marktwerking in 2018
    • van subsidie naar inkoop;
    • 2017 overgangsjaar met prestatieafspraken en resultaatbekostiging;
    • 2017 pilot transformatie crisisopvang in de markt zetten.
  • Uitwerking resultaten commissie Dannenberg (toekomst beschermd wonen en maatschappelijke opvang): toewerken naar volledige (cq zo volledig mogelijke) decentralisatie;
  • Uitwerking bouwstenen Aanjaagteam Verwarde Personen tot een sluitend plan van aanpak voor wat betreft de Arnhemse situatie;
  • Vanuit het principe 'niemand onvrijwillig op straat': onderzoek naar capaciteit nachtopvang;  
  • Het uitstapprogramma voor prostituees Next Step wordt voortgezet met financiering vanuit gemeentelijke middelen.

Beschermd wonen

  • Uitgangspunt is dat voor Beschermd wonen de financiële rijksmiddelen vanaf 1 januari 2020 over alle gemeenten verdeeld worden (van 43 centrumgemeenten naar 390 gemeenten). Verwacht wordt dat het ministerie BZK na de zomer start met het proces op weg naar een objectief verdeelmodel Beschermd Wonen;
  • VWS moet tijdige helderheid geven over de openstelling van de WLZ voor de GGZ-doelgroep en de gevolgen daarvan. Dit moet in 2016 helder worden en er moet een helder proces worden afgesproken met gemeenten. Daarbij hoort ook het zo nauwkeurig mogelijk bepalen van de groep die overgaat;
  • VWS heeft duidelijkheid gegevens over het budget dat zal worden toegevoegd voor de LVB doelgroep 18-23 jaar. Dat is landelijk € 60 mln. Het gaat specifiek om mensen met een licht verstandelijke beperking die tijdelijk behoefte hebben aan begeleiding en/of behandeling in een beschermende woonomgeving;
  • In 2012 is in het 'Bestuurlijk akkoord toekomst GGZ 2013-2014' is afgesproken dat de GGZ behandelinstellingen de totale beddencapaciteit met een derde afbouwen ten opzichte van 2008 in de periode tot 2020. Door deze ontwikkeling neemt de vraag en daarmee de druk op het Beschermd Wonen binnen de Wmo toe;
  • Het streven is om eind 2017 een regionaal plan Beschermd wonen door de gemeenten in de regio Centraal Gelderland te hebben vastgesteld. Dit plan wordt in gezamenlijkheid door de regio opgesteld;
  • In de komende periode zal de transformatie op Beschermd Wonen zijn beslag gaan krijgen; vanuit Beschermd Wonen zal een stap gemaakt worden naar vormen van begeleid wonen. Aangezien dit lagere kosten met zich meebrengt, zouden de lasten op Beschermd Wonen in de komende jaren zelfs moeten dalen. Aangezien er op dit beleidsveld enerzijds echter sprake is van een lang overgangsrecht (5 jaar) en anderzijds nog niet alle benodigde informatie en aantallen volledig beschikbaar zijn, is het momenteel te vroeg om hierop in de begroting vooruit te lopen;
  • Vanuit de landelijke werkagenda Menzis wordt, samen met de regio, een pilot gehouden met als onderwerp 'Sterke GGZ-functie voor volwassenen'.

Vrouwenopvang en huiselijk geweld

  • Vanaf 2015 wordt door het Rijk gefaseerd een nieuw verdeelmodel voor de decentralisatieuitkering vrouwenopvang ingevoerd. Dit leidt tot een aanzienlijke korting  voor de regio Arnhem. In dit kader is door de vier Gelderse centrumgemeenten aan Moviera een taakstelling opgelegd. Dit houdt in dat Moviera tussen 2015 en 2018 gefaseerd ongeveer de helft van de opvangplaatsen ombouwt tot specialistische ambulante trajecten. In 2017 wordt de volgende stap in de realisatie hiervan gezet.
  • Er wordt uitvoering gegeven aan de Regiovisie huiselijk geweld en kindermishandeling 2015-2019, waarbij met name wordt ingezet op vroegsignalering en het versterken van preventie.
  • In 2015 en 2016 heeft Veilig Thuis de wettelijke taken van het advies- en meldpunt huiselijk geweld en kindermishandeling op projectbasis uitgevoerd. In 2017 zal Veilig Thuis als zelfstandige organisatie deze taken realiseren.

Prestaties en of effectindicatoren

Maatschappelijke opvang, OGGz en verslavingszorg

  • Sluitend plan van aanpak voor Verwarde Personen in Arnhem;
  • Resultaat onderzoek capaciteit nachtopvang.

Beschermd wonen
Afname aantal plaatsen Beschermd wonen

Indicator: aantal plaatsen Beschermd wonen*

2015

2016

2017

2018

2019

2020

1.539

1.462

1.389

1.320

1.320

1.320

*ZIN-zorg en PGB-zorg; met ingang van 2017 zullen ook huidige PGB aanbieders toetreden tot de ZIN-markt.

Vrouwenopvang en huiselijk geweld
Minder gebruik van de opvangvoorzieningen.
Toelichting:
Door accentverschuiving naar (meer) preventie, tijdige signalering en het bevorderen van ambulante hulp en nazorg kan het aantal vrouwen dat gebruik maakt van de opvangvoorzieningen afnemen.

Monitoring

Maatschappelijke opvang, OGGz en verslavingszorg

  • Cliënt Volg Systeem VGGM (registraties ihkv trajectfinanciering; factsheets per kwartaal);
  • Monitoring sociaal domein;
  • Cliënt- en inwonerstevredenheidsonderzoeken.

Vrouwenopvang en huiselijk geweld

  • Aangesloten wordt bij de monitor huiselijk geweld die landelijk nog in ontwikkeling is.